Dıdalardaki E-kod nedir?
Her gıda katkı maddesine Avrupa Birliği tarafından verilen özel tanıma kodu. EC kodu olarak da bilinmektedir.
• Gıda katkı maddelerinden istenilen özellikler nelerdir?
Gıdaya katılacak katkı maddesi insan sağlığı açısından güvenli olmalı, ancak izin verilen gıdalara ve izin verildiği miktarda katılmalıdır. Katkı maddesi gıdanın bir bileşeninin etkisini azaltmamalı, bir bileşen ile reaksiyona girip yeni ürünler meydana getirmemeli, bir ürünü olduğundan daha taze ve daha ustun göstermemelidir.
• Gıda katkı maddeleri nasıl sınıflandırılır?
Gıda katkı maddeleri kendi aralarında:
- Ambalaj gazları gıdanın bozulmadan korunabilmesi için ambalaj içine verilen hava dışındaki gazlar, inert gazlar,
- Asitler asitliği artıran, gıdada eksi tat oluşumunu sağlayan maddeler,
- Asitliği düzenleyiciler gıdaların asitlik veya alkaliliğini değiştiren veya kontrol eden maddeler,
- Ayırıcılar metalik iyonlarla kimyasal kompleks oluşturan maddeler,
- Emulgatörler ve emulsifiyerler yüzey gerilimini azaltarak, karıştırılamaz fazların homojen olarak karışımlarını sağlayan maddeler,
- Hacim artırıcılar gıdaların serbest enerji değerini değiştirmeden hacmini artıran maddeler,
- Jelleştiriciler jel oluşturarak farklı yapılaşmaya neden olan maddeler,
- Kabartıcılar gaz oluşturarak hamurun hacmini artıran maddeler,
- Kalınlaştırıcılar vizkoziteyi artıran maddeler,
- Koruyucular gıdaların mikroorganizma faaliyeti sonucu bozulmalarını önleyen maddeler,
- Köpüklenmeyi önleyiciler köpürmeyi azaltan veya tamamen önleyen maddeler,
- Köpürtücüler sıvı veya yari-sıvı maddelerde gaz fazın homojen dağılımını artıran maddeler,
- Modifiye nişastalar bir veya bir kaç kimyasal içlemden geçirildikten sonra elde edilen özel nişasta ürünleri,
- Nem tutucular düşük nemli ortamdan etkilenip gıdaların kurumasını önleyen veya toz gıdaların sulu ortamda çözünmesini engelleyici maddeler,
- Oksitlenmeyi önleyiciler oksidasyonun neden olduğu bozulmaları önleyen maddeler,
- Parlatıcılar dış yüzeye uygulandığında parlak bir görünüm ve koruyucu bir tabaka sağlayan maddeler,
- Renklendiriciler renk oluşumu veya renk düzenleyici olarak katılan maddeler,
- Sertleştiriciler dokuları sert ve gevrek tutan veya mevcut jelleştiriciler ile reaksiyona girerek jel üretimini sağlayan veya güçlendiren maddeler,
- Sevk ediciler gıdanın bulunduğu kaptan dışarı çıkmasını sağlayan hava dışındaki gazlar,
- Stabilizörler gıdaların renk yapı gibi özelliklerini koruyan maddeler,
- Taşıyıcılar uygulama ve kullanımı kolaylaştırmak amacıyla teknolojik fonksiyonlarını değiştirmeden katkı maddelerini fiziksel yollarla modifiye eden maddeler,
- Tat-koku düzenleyiciler mevcut tat ve kokuyu artıran veya öne çıkaran maddeler,
- Tatlılaştırıcılar tat ve lezzeti düzenleyen sekersiz maddeler,
- Topaklanmayı önleyiciler gıda partiküllerinin birbirine yapışmasını önleyen maddeler,
olmak üzere sınıflandırılırlar.
• Türkiye’de yasak gıda katkı maddeleri nelerdir?
Türkiye’de kullanımı resmen yasaklanmış gıda katkı maddesi yok.
RENKLENDİRİCİLER
Rumuz İsim Açıklamalar
E100* Kurkumin Renklendirici; kurkuma (turmerik) bitkisinin köklerinden elde edilir, suni olarak da üretilir; peynir, margarin ve fırın tatlılarında kullanılır.
E101* Riboflavin, Riboflavin-5'- phosphate 'B2 vitamini' ve renklendirici; doğal olarak sebzelerde bulunur; yumurta, süt, karaciğer ve böbrekten de elde edilir; margarin ve peynirde kullanılır.
E102* Tartrazin Renklendirici; tiroid tümörü, kromozom hasarı, kurdeşen, hiperaktivite ve aspirin duyarlılığı gibi rahatsızlıklara sebep olabilir; renkli içecek, tatlı, reçel,unlu gıdalar, çerez, konserve balık ve hazır çorbalarda kullanılır; Norveç ve Avusturya'da yasaklandı.
E104* Kinolin Sarısı Renklendirici; ruj, saç bakım ürünleri, kolonya üretimi ve eczacılıkta kullanılır; deri rahatsızlığına neden olur; Avustralya, Amerika ve Norveç'te yasaklandı.
E107* Yellow 7G Renklendirici; astımlılarda alerjik reaksiyon görülebilir; tipik ürünler hafif içeceklerdir; HACSG² sakınılmasını öneriyor; Avustralya ve Amerika'da yasaklandı.
E110* Sunset Yellow FCF, Orange,Yellow S Renklendirici; sentetiktir;unlu gıdalar, pasta, tatlı, çerez, dondurma, içecek ve konserve balık, hazır çorba ve bazı şurup cinsi ilaçların üretiminde kullanılır; yan etkileri kurdeşen, rinit (burun akması), burun tıkanıklığı, alerji, hiperaktivite, böbrek tümörü, kromozom hasarı, karın ağrısı, bulantı ve kusma, hazımsızlık ve iştahsızlıktır; Norveç'te yasaklandı.
E120** Karmin, Karminik asitKosinal Renklendirici; böceklerden elde edilir; kozmetiklerde, şampoanlarda, kırmızı elma sularında, şekerlemelerde ve diğer gıdalarda kullanılır; hassas ve asmatik bünyelerde alerjik reaksiyonlara sebeb olabilir.
E122* Azorubin,Karmoisin Renklendirici; kömür katranı türevi; astımlılar ve aspirin alerjisi olanlarda kötü reaksiyonlar yapabilir; tipik ürünler şekerleme, marzipan ve jölelerdir; ısveç, Amerika, Avusturya ve Norveç'te yasaklandı.
E123* Amarant Renklendirici; aynı ismi taşıyan bir ottan üretilir; kek, meyve tatlı dolgular ve jölelerde kullanılır; astım, egzama ve hiperaktiviteye neden olur; bazı hayvanlara yapılan testlerde doğum kusurları ve cenin ölümleri görülmüştür, kanserojen olabilir; Avusturya, Amerika, Rusya, Norveç ve diğer bazı ülkelerde yasaklandı.
E124* Ponso 4R,Kosinal red A Renklendirici; sentetik kömür katranı; hayvanlarda kanserojen, astımlılar ve aspirin alerjisi olanlarda kötü reaksiyonlar yapabilir; Amerika ve Norveç'te yasaklandı.
E127* Eritrosin Renklendirici; kiraz ve vişne, konserve sebze, muhallebi, tatlı, pasta,biskuvi ve çerezlerde kullanılır; ışığa karşı duyarlılığa ve troid hormonu seviyesini arttırıp hipertroidism'e neden olabilir; farelerde yapılan çalışmada troid kanserine neden olduğu saptanmıştır; Avustralya, Amerika ve Norveç'te yasaklandı.
E128* Red 2G Renklendirici; sentetik kömür katranı; kan hemoglobini ile karışma ihtimali vardır; çocuklar tarafından kullanılması tavsiye edilmiyor; dondurma, puding, meyvalı veya aromalı yoğurt, pişmiş ya da pişmemiş et ürünleri, sucuk, salam, sosis Marmelat ve içeceklerde kullanılır. Pek çok ülkede yasaktır.
E129* Allura red AC Renklendirici, sentetiktir; tatlılar, içecek ve garnitürlerde, eczacılık ve kozmetik ürünlerinde kullanılır; astım ve aspirin hassasiyeti olan insanlar için risklidir; farelerde kanser oluşturduğu saptanmıştır; çocuklar tarafından tüketilmesi tavsiye edilmiyor; Danimarka, Belçika, Fransa, Almanya, ısviçre, ısveç, Avusturya ve Norveç'te yasaklandı.
E131* Patent blue V Renklendirici; Alerjik hassasiyete sahip insanlar kaçınmalıdır; kurdeşen, kaşıntı, tansiyon düşüklüğü, titreme ve solunum problemleri oluşturabilir; çocuklarda kullanılması tavsiye edilmez. Avustralya, Amerika ve Norveç'te yasaklandı.
E132* Indigotin, Indigokarmin Renklendirici; sentetik kömür katranı türevi; yaygın olarak tablet ve kapsüllere eklenir; ayrıca dondurma, tatlı, fırınlı mamuller, şekerleme ve bisküvilerde kullanılır; bulantı, kusma, yüksek tansiyon, deri döküntüsü, solunum sorunları ve diğer alerjik reaksiyonlara neden olur. Norveç'te yasaklandı.
E133* Brilliant blue FCF Renklendirici; sentetik kömür katranı; mandıra ürünleri, tatlılar ve içeceklerde kullanılır; çocukların tüketmesi tavsiye edilmiyor, Belçika, Fransa, Almanya, ısviçre, ısveç, Avusturya ve Norveç'te yasaklandı.
E140* Klorofil Renklendirici; doğal olarak tüm bitkilerde bulunur; mum ve yağların boyanmasında, eczacılık ve kozmetik ürünlerde kullanılır.
E141* Klorofil bakırkompleksi Renklendirici; bazı peynir çeşitlerinde, çiklette, dondurmada, sos ve çorbalarda kullanılır; bilinen bir yan etkisi yoktur.
E142* Green S Renklendirici; sentetik kömür katranı türevi; konserve bezelye, nane jöle ve soslarda, paketlenmiş ekmek kırıntısı ve kek karışımlarında kullanılır; hiperaktiviteye, astıma, uykusuzluğa sebep olduğu bilinmektedir; çocuklar için tavsiye edilmemektedir. ısveç, Amerika ve Norveç'te yasaklandı.
E150 Karamel Renklendirici; şekerden yapılır; istiridye, soya, meyveler, konserve soslar, çikolata, şekerleme, bisküvi ve turşularda kullanılır. Çocuklar için tavsiye edilmiyor.
E151 Brilliant Black BN, Black PN Renklendirici; kömür katranı; tatlılar, balık ezmesi, aromalı sütlü içecekler, dondurma, hardal, marmelatlar, soslar, kekler ve içeceklerde kullanılır; Danimarka, Belçika, Fransa, Almanya, ısviçre, ısveç, Avusturya, Avustralya, Amerika ve Norveç'te yasaklandı.
E153* Bitkisel Karbon Renklendirici; mangal kömürü, kemik, et, kan, katı ve sıvı yağlardan elde edilir; reçel, jöle ve meyan kökünde kullanılır; kanserojen olma riskinin yanında hayvan kökenli olanları haram riski taşır. Çocuklar için tavsiye edilmez. Avustralya'da yalnızca bitkisel kökenli olanına izin verildi, Amerika'da yasaklandı.
E154* Brown FK Renklendirici; sentetik 6 boya maddesinin karışımından oluşur; kurutulmuş balık, tütsülenmiş balık, pişirilmiş jambon ve cipslerde kullanılır; çocuklar için önerilmez; Amerika'da ve pek çok ülkede yasaklandı.
E155* Brown HT (Chocolate) Renklendirici, kömür katranı; çikolatalı kekte kullanılır; astımlılar ve aspirin alerjisi olanlarda kötü reaksiyonlar yapabilir; deri duyarlılığına neden olduğu bilinir; Danimarka, Belçika, Fransa, Almanya, ısviçre, ısveç, Avusturya, Amerika ve Norveç'te yasaklandı.
E160(a)* Karoten, alfa-, beta-, gamma- Renklendirici; insan vücudu onu karaciğerde 'A Vitamin'ine dönüştürür; havuçta, turunçgillerde ve sebzelerde bulunur; tereyağ, margarin, kek, sütlü içecekler ve meyve sularında kullanılır; bazı üreticilerin stabilizatör olarak jelatin kullandıkları bilinmektedir.
E160(b)* Annatto (Arnatto, Annato), bixin, norbixin Renklendirici; 'Bixaorellana' ağacından elde edilir; peynir, tereyağı, margarin,unlu gıdalar, çerez, çorba ve içeceklerde kullanılmaktadır; ayrıca eczacılıkta (balgam sökücü olarak) ve tekstil sektöründe kullanılır;jelatinle karışık bulunabilir; kurdeşene neden olduğu bilinir, HACSG² sakınılmasını öneriyor.
E160(c)* Paprika ekstrakt, Kapsanthin, Kapsorubin Renklendirici; kırmızı biber çekirdek ve tohumlarından elde edilir; kümes hayvanı gıdaları, dilinmiş peynirlerde kullanılır; jelatinle karışık bulunabilir; bazı ülkelerde yasaklandı.
E160(d)* Likopen Renklendirici; domates ve pembe greyfurttan üretilir; kanser riskini azaltabilir; jelatinle karışık bulunabilir.
E160(e)* Beta-apo-8'Karotenal
(C 30) Renklendirici; sentetik;dilimlenmiş peynirde kullanılır; bilinen yan etkisi yok; jelatinle karışık bulunabilir.
E160(f)* Etil ester of beta-apo-8'-karotenik asid (C 30) Renklendirici, bilinen yan etkisi yok; alkolle muamele edilmiş olabilir.
E161* Lutein, Kantaksantin Renklendirici; doğal olarak yeşil yaprakta, kadife çiçeği ve yumurta sarısında bulunur, Alkolle muamele edilmiş olabilir. Renklendirici; retinol; bazı mantar, kabuklu hayvan, balık ve flamingo tüyünde bulunur.
E162* Betanin Renklendirici; pancardan elde edilir; bilinen yan etkisi yok; Alkolle muamele edilmiş olabilir.
E163* Antosiyaninler Renklendirici, çiçek ve bitki kaynaklı; alkolle muamele edilmiş olabilir.
E170* Kalsiyum karbonat Hem renklendirici hem mineral tuz; kaya minerali veya kemikten elde edilir; diş macunu, beyaz boya, temizleme tozları, bisküvi, ekmek, kek, dondurma, dondurulmuş konserve sebze ve meyvede ve ilaçlarda kullanılır; yüksek dozlarda zehirlidir; safra, böbrek taşı, hemoroid, kabızlık ve fistül kanamalarına sebep olabilir.
E171 Titanium dioxid Renklendirici; diş macunu ve beyaz boyada pek çok ilaçta bazı peynir çeşitlerinde, krema ve soslarda kullanılır; kan, beyin ve bezlerde, lenf düğümleri ve akciğerde yüksek konsantrasyon oluşturabilir. Almanyada yasaktır.
E172 Demir oxid ve hidroxid Renklendirici; som balığı ve karides ezmesinde kek, pasta ve tatlılarda kullanılır; yüksek dozlarda zehirlidir. Almanyada yasaklanmıştır.
E173 Aluminium Renklendirici; draje, şekerleme, keklerde, tabletlerde dekorasyon maksadı ile kullanılır; bazı ülkelerde yasaklandı.
E174 Gümüş Renklendirici; çikolatalı şekerlemeler ve drajelerde kullanılır; aşırı dozlarda önemli rahatsızlıklara sebep olur; bazı ülkelerde yasaklandı.
E175 Altın Renklendirici; çikolatalı şekerlemelerde drajelerde kullanılır; bazı ülkelerde yasaklandı.
E180* Litolrubin BK Renklendirici; astım, rinit ve cilt hastalıklarına sebep olabilir. Bazı ülkelerde yasaklandı.
E181 Tannik acid Alkolde berraklaştırma ajanı; fındık ve oak ağacı dallarından elde edilir; doğal olarak çayda bulunur.
KORUYUCU KATKI MADDELERİ
Numara İsim Yorum
E200 Sorbik asit Koruyucu olarak kullanılır. Bitkisel kökenlidir. Ciltte kaşıntıya sebep olabilir
E201 Sodyum sorbat Koruyucu olarak kullanılır.
E202 Potasyum sorbat Koruyucu olarak kullanılır.
E203 Kalsiyum sorbat Koruyucu olarak kullanılır.
E210* Benzoik asit Koruyucu olarak kullanılır. Fırın mamulleri, peynir, çiklet, çeşni, dondurulmuş mandıra ürünleri, yumuşak tatlı gibi gıda ürünlerinde, kozmetik ürünlerde, eczacılıkta öksürüğe karşı antiseptik ve mantara karşı merhem yapımında kullanılır. Astıma , sinirsel bozukluğa, ve çocuklarda hiperaktiviteye neden olabilir.
E211* Sodyum benzoat Koruyucu olarak kullanılır. Süt ve et ürünleri, çeşniler, fırınlı mamuller ve şekerlemelerde, ağız yoluyla alınan bir çok ilaçta kullanılır; kurdeşene neden olduğu ve astımı ağırlaştırabilir.
E212* Potasyum benzoat Bakınız: 211
E213* Calsiyum benzoat Bakınız: 212
E214* Etil p-hidroksibenzoat Koruyucu olarak kullanılır. Bazı ülkelerde yasaklandı
E215* Sodyum etil p-hidroksibenzoat Koruyucu olarak kullanılır. Bazı ülkelerde yasaklandı
E216* Propil p-hidroksibenzoat Koruyucu olarak kullanılır. Alerjik reaksiyonlara sebep olabilir.
E217* Sodyum propil p-hidroksibenzoat Koruyucu olarak kullanılır. Bazı ülkelerde yasaklandı
E218* Metil p-hidroksibenzoat Koruyucu olarak kullanılır. Alerjik reaksiyonlara sebep olabilir.
E219* Sodyum metil p-hidroksibenzoat Koruyucu olarak kullanılır. Bazı ülkelerde yasaklandı
E220 Sulfur dioksit Koruyucu olarak kullanılır. Kömür katranından elde edilir. Tüm sülfürlü ilaçlar zehirlidir ve kullanımı sınırlandırılmıştır (Amerika'da, FDA¹ çiğ meyve ve sebzelerde kullanımını yasaklamıştır); astım nöbetlerini azdırdığı ve böbrek fonksiyonları zayıflamış olanlarda metabolizmayı zorladığı, 'B1 vitamini'ni yok ettiği bilinmektedir; içecekler, kurutulmuş meyveler, meyve suyu, sirke ve patates ürünlerinde kullanılır.
E221 Sodyum sulfit Bakınız: 220
E222 Sodyum hidrojen sulfit Bakınız: 220
E223 Sodyum metabisulfit Bakınız: 220
E224 Potasyum metabisulfit Bakınız: 220
E225 Potasyum sulfit Bakınız: 220
E226 Kalsiyum sulfit Koruyucu olarak kullanılır. Bazı ülkelerde yasaklandı
E227 Kalsiyum hidrojen sulfit Koruyucu olarak kullanılır. Bazı ülkelerde yasaklandı
E228 Potasyum bi sulfit Bakınız: 220
E230* Bifenil, Difenil Koruyucu olarak kullanılır. Bazı ülkelerde yasaklandı
E231* 2-Hidroksi bi fenol Koruyucu olarak kullanılır. Bazı ülkelerde yasaklandı
E232* Sodyum ortofenil fenol Bakınız: 231
E233* Tiabendazol Koruyucu olarak kullanılır. Bazı ülkelerde yasaklandı
E234* Nisin Koruyucu olarak kullanılır.
E235 Natamisin Koruyucu olarak kullanılır. Bulantı, kusma, ishal ve cilt kaşıntısına neden olur; et ve peynir ürünlerinde kullanılır.
E236 Formik asit Koruyucu olarak kullan. Bazı ülkelerde yasaklandı
E237 Sodyum format Koruyucu olarak kullanılır. Bazı ülkelerde yasaklandı
E238 Kalsiyum format Koruyucu olarak kullanılır. Bazı ülkelerde yasaklandı
E239 Hexamin Koruyucu olarak kullanılır. Bazı ülkelerde yasaklandı
E242 Dimetil dikarbonat Koruyucu olarak kullanılır. Meyve sularına ilave edilen ve içindeki mikroplar ile mücadele eden bir antimikrobiyel, FDA¹nın veritabanında gıda ile ilişkisi kabul edilen bir madde olarak listelenmiştir
E249* Potasyum nitrit Koruyucu olarak kullanılır. Et ürünlerinde kullanılır. Nitritler nefes daralması, baş dönmesi ve baş ağrısı ile sonuçlanabilecek rahatsızlıklara sebep olduğu gibi potansiyel kanserojendir; bebek ve küçük çocukların gıdalarında kullanılması kesinlikle yasaktır.
E250* Sodyum nitrit Koruyucu olarak kullanılır. Hiperaktiviteye ve diğer yan etkilere neden olabilir, potansiyel kanserojendir, bir çok ülkede sınırlandırılmıştır, HACSG² sakınılmasını öneriyor
E251* Sodyum nitrat Bakınız: 250
E252* Potasyum nitrat Koruyucu olarak kullanılır. Hayvan artıklarından veya bitkilerdenelde edilir. Gübre üretiminde ve etin korunmasında kullanılır; hiperaktiviteye ve diğer yan etkilere sebep olabilir, potansiyel kanserojendir, bir çok ülkede sınırlandırılmıştır (Bakınız: 249)
E260 Asetik asit Koruyucu olarak kullanılır. Sirkenin ana maddesidir; ağaç liflerinden sentetik olarak üretilir; turşu ve soslarda kullanılır
E261 Potasyum asetat Koruyucu olarak kullanılır. Böbrek fonksiyonları zayıf insanlar sakınmalıdır; sos ve turşularda kullanılır.
E262 Sodyum asetat, Sodyum diasetat Koruyucu olarak kullanılır. Asitliği düzenleyicidir; bilinen yan etkisi yok
E263 Kalsiyum asetat Koruyucu olarak kullanılır. Asitliği düzenleyicidir.
E264 Amonyum asetat Koruyucu olarak kullanılır. Bulantı ve kusmaya neden olabilir
E270* Laktik asit Koruyucu olarak kullanılır. Asitliği düzenleyicidir; bebeklerin sindirimi zordur; tatlılar, salata sosu, bebe maması ve şekerlemelerde kullanılır
E280 Propiyonik asit Koruyucu olarak kullanılır. Migren ağrılarına sebep olabilir; doğal olarak mayalanmış gıdalarda, insan teri ve geviş getirenlerin sindirim organlarında bulunur, ayrıca suni olarak etilen, karbon monoksit, propiyonaldehit, doğal gaz, mayalanmış kağıt hamuru veya çürümüş lif bakterisinden elde edilir; yaygın olarak ekmek ve un mamullerinde kullanılır
E281 Sodyum propiyonat Koruyucu olarak kullanılır. Migren ağrılarına sebep olabilir; unlu mamullerde kullanılır.
E282 Kalsiyum propiyonat Bakınız: 281
E283 Potasyum propiyonat Bakınız: 281
E290 Karbon dioksit Koruyucu olarak kullanılır.
E296 Malik asit Koruyucu olarak kullanılır. doğal (meyvelerden) veya sentetik yoldan elde edilir; bebekler ve küçük çocuklar sakınmalıdır
E297 Fumarik asit Koruyucu ve anti oksidan olarak kullanılır. Keklerde kullanılır
ANTİOKSİDANLAR
Numara İsim Yorum
E300 Askorbik asit Antioksidan. 'C vitamini'; sentetik olarak glukozdan sağlanabilir, doğal olarak sebze ve meyvelerde bulunur; et, unlu ürünler,dondurulmuş balık gibi ürünlerde kullanılır.
E301 Sodyum askorbat Antioksidan. C vitamini'nin sodyum tuzu
E302 Kalsiyum askorbat Antioksidan. C vitamini'nin kalsiyum tuzu, 'kalsiyum aksalat' taşlarının oluşumunu hızlandırabilir.
E303 Potasyum askorbat Antioksidan. C vitamini'nin potasyum tuzu
E304* Askorbil palmitat, Antioksidan. Askorbik asitin yağlı esteri.
E306*, E307*,
E308*, E309* Tokoferoller Antioksidan. 'E vitamini'; soya, buğday, pirinç, pamuk tohumu, mısır gibi birçok sebzenin ve hayvanların yağında bulunur; margarin ve salata soslarında, ilaç ve kozmetik ürünlerinde kullanılır.
E310 Propil gallat Antioksidan. Gastrit ve cilt tahrişine neden olabilir, kandaki hemoglobine zarar verdiği için bebek ve küçük çocuk gıdalarında izin verilmemiştir; yağ, margarin ve salata sosunda kullanılır.
E311* Oktil gallat Bakınız: E310
E312* Dodesil gallat Bakınız: E310
E317 Eritorbik asit Antioksidan. Sakarozdan üretilir
E318 Sodyum eritorbat Antioksidan.
E319 Tert-Butilhidroquinon (TBHQ) Antioksidan. Petrol kökenli; HACSG¹ sakınılmasını öneriyor; bulantı, kusma ve sayıklamaya neden olabilir, 5 gramlık bir doz öldürücü sayılır; yağ ve margarinlerde kullanılır.
E320* Butillenmiş hydroksi-anisol (BHA) Antioksidan. Petrol kökenli; yenilebilen yağlarda, çiklet, margarin, fındık, patates ürünleri ve polietilen gıda ambalajlarında kullanılır, bebe mamalarında izin verilmemiştir, alerjik reaksiyon yapabilir, hiperaktiviteye, kanserojen, estrojen etkilere ve diğer olumsuzluklara sebep olabilir.
E321* Butillenmişhidroksi-toluen (BHT) Antioksidan. Bakınız: E320
E322* Lesitin Antioksidan. Emilgatör.Soya fasulyesi, yumurta sarısı, yerfıstığı, mısır veya hayvani yağlardan elde edilir. margarin, çikolata, mayonez ve süt tozunda kullanılır; bitkisel tipi tercih edilmelidir.
E325* Sodyum laktat Antioksidan. Laktik asidin tuzu. Hayvani kökenli.
E326* Potasyum laktat Bakınız: E325
E327* Kalsiyum laktat Bakınız: E325
E328* Amonyum laktat Bakınız: E325
E329* Magnezyum laktat Bakınız: E325
E330 Sitrik asit Antioksidan. Gıda asidi, doğal olarak turunçgillerden elde edilir, bisküvi, konserve balık, peynir ve peynir ürünleri, bebe maması, kek, çorba, çavdar ekmeği, içecekler ve mayalanmış et mamullerinde kullanılır.
E331 Sodyum sitratlar Antioksidan. Gıda asidi.
E332 Potasyum sitratlar Antioksidan. Gıda asidi.
E333 Kalsiyum sitratlar Antioksidan. Gıda asidi.
E334 Tartarik asit Antioksidan. Gıda asidi.
E335 Sodyum tartaratlar Antioksidan. Gıda asidi.
E336 Potasyum tartaratlar Antioksidan. Gıda asidi.
E337 Sodyum potasyum tartarat Antioksidan. Gıda asidi.
E338 Fosforik asit Antioksidan. Gıda asidi.
E339 Sodyum fosfatlar Antioksidan. Mineral tuz; eczacılıkta müshil olarak, yüksek dozlar vücuttaki kalsiyum-fosfor dengesini bozabilir
E340 Potasyum fosfatlar Bakınız: E339
E341* Kalsiyum fosfatlar Antioksidan. Mineral tuz; kaya ve kemikte bulunur
E343 Magnezyum fosatlar Antioksidan. Mineral tuz.
E350 Sodyum malatlar Antioksidan. Mineral tuz.
E351 Potasyum malat Antioksidan. Mineral tuz.
E352 Kalsiyum malatlar Antioksidan. Mineral tuz.
E353 Metatartarik asit Antioksidan. Gıda asidi.
E354 Kalsiyum tartarat Antioksidan. Mineral tuz.
E355* Adipik asit Antioksidan. Gıda asidi.
E357* Potasyum adipat Antioksidan. Mineral tuz
E363 Suksinik asit Antioksidan. Gıda asidi. Bazı ülkelerde yasaklandı
E365 Sodyum fumarat Antioksidan. Mineral tuz
E366 Potasyum fumarat Antioksidan. Mineral tuz
E367 Kalsiyum fumarat Antioksidan. Mineral tuz
E370 1,4-Heptonolakton Antioksidan. Bazı ülkelerde yasaklandı
E375 Niasin Antioksidan. B3 vitamini; doğal olarak fasulye, bezelye ve diğer baklagillerde, süt, yumurta, et, kümes hayvanları ve balıkta bulunur; doz aşımı halinde şeker hastalığı, gastrit, karaciğer ve göz zararları ve gut hastalığına yol açar, kandaki ürik asit seviyesinin yükselmesine neden olabilir; ciltte kızarıklıklar, özellikle aç karnına alınmış ise baş ve mide ağrısı yapabilir
E380 Tri-amonyum sitrat Antioksidan. Mineral tuz.
E381 Amonyum ferrik sitratlar Antioksidan. Mineral tuz.
E385 Kalsiyum disodyum etilen (EDTA) Antioksidan. Bazı ülkelerde yasaklandı
KIVAM ARTIRICI - HOMOJENLEŞTİRİCİ
Numara İsim Yorum
E400 Alginig asid Kıvam artırıcı.Yosundan elde edilir;bazı sütlü mamullerde kullanılır; küçük miktarlarda bilinen yan etkisi yok, büyük miktarlar besinlerin sindirimini zorlaştırabilir.
E401 Sodyum alginat Kıvam artırıcı. E400’e benzer
E402 Potasyum alginat Kıvam artırıcı. E400’e benzer
E403 Amonyum alginat Kıvam artırıcı. E400’e benzer
E404 Kalsiyum alginat Kıvam artırıcı. E400’e benzer
E405 Propilen glikol alginat Kıvam artırıcı.
E406 Agar agar Kıvam artırıcı.Kırmızı yosundan elde edilir; müshil olarak, işlenmiş et ve dondurmada kullanılır
E407* Karragenan Kıvam artırıcı.etilen klorohidrin oluşumu sebebi ile yüksek kanserojen,ülser ve zehirlenme riski taşıyor,
E410 Keçi boynuzu zamkı Kıvam artırıcı.
E412 Guar zamkı Kıvam artırıcı.
E413 Kitre zamkı Kıvam artırıcı. gıdalarda, ilaçlarda ve kozmetiklerde kullanılır; alerji yapabilir
E414 Arap zamkı Kıvam artırıcı. Alerji yapabilir.
E415 Ksantan zamkı Kıvam artırıcı.
E416 Karaya zamkı Kıvam artırıcı
E417 Tara zamkı Kıvam artırıcı
E420 Sorbitol Kıvam artırıcı,suni tatlandırıcı ve nem tutucu; etli ve zarlı kabuksuz meyvelerden veya sentetik olarak glukozdan elde edilir; gıda,ilaç ve kozmetiklerde kullanılır.Bebek ve küçük çocuk gıdalarında kullanmak yasaktır.
E421 Mannitol Kıvam artırıcı.Alerji, bulantı ve kusmaya yol açabilir, diyare ve böbrek yetmezliğine neden olduğu için bebek gıdalarında izin verilmemiştir.
E422* Gliserol (gliserin) Kıvam artırıcı,tatlandırıcı ve nem tutucu, yağlı renksiz alkol;hayvansal veya bitkisel yağların alkalilerle ayrışması sonucu elde edilir; petrol ürünlerinden ve bazen propilenden sentetik olarak veya şekerden mayalanarak da elde edilir; büyük miktarlar baş ağrısı, susuzluk, bulantı ve yüksek kan şekerine sebep olabilir;
E431* Polioksietilen stearat Kıvam artırıcı
E432* Polisorbat 20 Kıvam artırıcı.Bazı ülkelerde yasaklandı
E433* Polisorbat 80 Kıvam artırıcı.Bitkisel ve hayvani yağ asitlerinden elde edilir. sentetik tatlandırıcı, köpük önleme ajanı ve hamur şartlandırıcı olarak kullanılır.
E434* Polisorbat 40 Kıvam artırıcı. Bazı ülkelerde yasaklandı
E435* Polisorbat 60 Kıvam artırıcı.E 433’e benzer
E436* Polisorbat 65 Kıvam artırıcı.E 433’e benzer
E440(a) Pektin Kıvam artırıcı.Doğal olarak elma kabuğunda bulunur; koyulaştırılmış reçel, jöle ve soslarda kullanılır; büyük miktarlar geçici mide gazı veya bağırsak rahatsızlığına neden olabilir
E440(b) Amine edilmiş pektin Kıvam artırıcı.
E441** Gelatin(jelatin) Kıvam artırıcı. Alerji ve astıma sebep olabilir.
E442* Amonyum fosfat Kıvam artırıcı
E450 Difosfatlar Kıvam artırıcı. süttozu veya kreması, işlenmiş peynir, balık, kurutulmuş sebze, reçel, marmelat, sos, jel, çikolata, şekerleme ve bebek mamaları gibi ürünlerde, ayrıca deterjan yapımında da kullanılırlar.
E460 Seluloz Kıvam artırıcı
E461 Metil seluloz Kıvam artırıcı.Mide gazı, tansiyon düşüklüğü ve kabıza neden olabilir
E463 Hidroksipropil seluloz Kıvam artırıcı.Bazı ülkelerde yasaklandı
E464 Hidroksipropil metil seluloz Kıvam artırıcı.
E465 Etil metil seluloz Kıvam artırıcı .
E466 Karboksi metil seluloz, Sodyum karboksi metil seluloz Kıvam artırıcı.
E469 Sodyum kaseinat Kıvam artırıcı.
E470* Yağ asit tuzları Homojenleştirici .Bitkisel ve hayvani kökenli olabilir.
E471* Mono & di gliseridler Homojenleştirici.Bitkisel ve hayvani kökenli olabilir.
E472* Gliseridlerin yağ asidi esterleri Homojenleştirici.
E473* Yağ asitlerinin sukroz esterleri Homojenleştirici
E474* Sukrogliseridler Homojenleştirici.Bazı ülkelerde yasaklandı
E475* Yağ asitlerinin Poligliserol esterleri Homojenleştirici.
E476* Poligliserol polirikinoleat Homojenleştirici.
E477* Propilen glikol esterleri Homojenleştirici.
E480 Dioktil sodyum sulfosukkinat Homojenleştirici.
E481* Sodyum stearol-2-laktilat Homojenleştirici.
E482* CKalsiyum stearol-2-laktilat Homojenleştirici.
E483* Stearil tartarat Homojenleştirici.Bazı ülkelerde yasaklandı
E491* Sorbitan mono stearat Homojenleştirici.
E492* Sorbitan tristearat Homojenleştirici.
E493* Sorbitan monolaurat Homojenleştirici.Bazı ülkelerde yasaklandı.
E494* Sorbitan mono-oleat Homojenleştirici.Bazı ülkelerde yasaklandı.
E495* Sorbitan monopalmitat Homojenleştirici.Bazı ülkelerde yasaklandı.
İNCELTİCİLER
Numara İsim Yorum
E500 Sodyum karbonatlar Asit düzenleyici,kabartma ajanı.
E501 Potasyum karbonatlar Asit düzenleyici.
E503 Amonyum karbonatlar Asit düzenleyici.Mukozayı tahriş edebilir.
E504 Magnezyum karbonat Asit düzenleyici,tabakalaşmayı önleyici.Eczacılıkta da anti asit ve müshil olarak kullanılır.
E507 Hidroklorik asid Asit .
E508 Potasyum klorid Pelteleştirme ajanı.Çeşni verici. Mide ülserine neden olabilir
E509 Kalsiyum klorid Tutucu,katılaşma ajanı.
E510 Amonyum klorid Asit düzenleyici,geliştirme ajanı.Unlu ürünlerde kullanılır.Karaciğer ve böbrek fonksiyonlarına zarar verebilir.
E511 Magnezyum klorid Katılaşma ajanı.
E513 Sülfürik asid Asit.
E514 Sodyum sulfatlar Asit düzenleyici.Vücudun su dengesini bozabilir
E515 Potasyum sulfatlar Çeşni.
E516 Kalsiyum sulfat Katılaşma ve geliştirme ajanı.Kireçtaşından elde edilir
E518 Magnezyum sulfat Asit düzenleyici,katılaşma ajanı.Müshil olarak da kullanılır.
E519 Bakır sulfat Koruyucu olarak kullanılır.
E524 Sodyum hidroksid Asit düzenleyici.Bazı ülkelerde yasaklandı
E525 Potasyum hidroksid Asit düzenleyici.Bazı ülkelerde yasaklandı
E526 Kalsiyum hidroksid Asit düzenleyici,katılaşma ajanı.
E527 Amonyum hidroksid Asit düzenleyici.Bazı ülkelerde yasaklandı
E528 Magnezyum hidroksid Asit düzenleyici.Bazı ülkelerde yasaklandı
E529 Kalsiyum oksid Asit düzenleyici,geliştirme ajanı.
E530 Magnezyum oksid Asit düzenleyici,tabaka önleyici ajan.Bazı ülkelerde yasaklandı
E535 Sodyum ferrosianid Asit düzenleyici,tabaka önleyici ajan.
E536 Potasyum ferrosianid Tabaka önleyici.
E540 Dikalsiyum difosfat Asit düzenleyici,homojenleştirici.Bazı ülkelerde yasaklandı
E541 Sodyum aluminyum fosfat, Asidik Homojenleştirici.Bazı ülkelerde yasaklandı
E542** Bone fosfat Tabaka önleme ajanı.Kemikten elde edilir; Kahve makineleri için kurutulmuş sütte kullanılır.
E544* Kalsiyum polifosfatlar Homojenleştirici.Bazı ülkelerde yasaklandı
E545 Amonyum polifosfatlar Homojenleştirici.Bazı ülkelerde yasaklandı
E551 Silikon dioksid Homojenleştirici,tabaka önleyici.
E552 Kalsiyum silikat Tabaka önleyici.
E553(a) Magnezyum silikatlar Tabaka önleyici.Bazı ülkelerde yasaklandı
E553(b) Talk Tabaka önleyici.Allerjik reaksiyonlara ve mide kanserine sebep olabilir. Parlatılmış pirinç, çikolata, şekerlemelerde kullanılıyor.
E554 Sodyum aluminyum silikat Tabaka önleyici.Tuz, kurutulmuş süt ürünleri ve unlarda kullanılır; alüminyumun hamilelikte plasenta problemlerine neden olduğu bilinir ve Alzheimer hastalığı ile ilgili görülür.
E556 Kalsiyum aluminyum silikat Tabaka önleyici.Minerallerden elde edilir; süttozlarında kullanılır;
E558 Bentonit Tabaka önleyici
E559 Aluminyum silikat (Kaolin) Tabaka önleyici.
E570* Stearik asid Tabaka önleyici
E572* Magnezyum stearat Homojenleştirici,tabaka önleyici
E575 Glukono delta-lakton Asit düzenleyici,tutucu.
E576 Sodyum glukonat Tutucu.Bazı ülkelerde yasaklandı
E577 Potasyum glukonat Tutucu
E578 Kalsiyum glukonat Katılaşma ajanı
E579 Ferro glukonat Renk tutma ajanı; demir ve glukozdan elde edilir.
E585* Ferro laktat Renk tutma ajanı.
TAT VERİCİLER
Numara İsim Yorum
E620* Glutamikasid Tat verici. Tuz maddesi; birçok hayvan ve bitki proteininde bulunur, bakteriden de elde edilir.Astımlı hastalara zararlı olabilir.Bebek ve küçük çocukların gıdalarında bulunması yasaktır.
E621* Monosodyumglutamat (MSG) Tat verici. Tuz maddesi; astımlılarda yan etkisi görülebilir, bebek ve küçük çocuk gıdalarında izin verilmemiştir;sebze,ton balığı ve salata sosu konservelerinde ve dondurulmuş gıdalarda kullanılır.
E622* Monopotasyumglutamat Tat verici.Bulantı, kusma, diyare ve karın kramplarına neden olabilir.
E623* Kalsiyum diglutamat Tat verici. Tuz maddesi.
E624* Monoamonyumglutamat Tat verici. Tuz maddesi.
E625* Magnezyum diglutamat Tat verici. Tuz maddesi.
E626 Guanilikasid Tat verici. Gut hastalığına sebep olabilir.
E627 Disodyumguanilat Tat verici. Gut hastalığına sebep olabilir. Bebek ve küçük çocuk gıdalarında kullanılması yasaktır.
E629 CKalsiyumguanilat Tat verici. Gut hastalığını başlatabilir.
E631* Disodyuminosinat Tat verici. Gut hastalığını başlatabilir, bebek ve küçük çocuk gıdalarında izin verilmemiştir
E633* Kalsiyum inosinat Tat verici. Gut hastalığını başlatabilir.
E635* Disodyum 5'-ribonukleotid Tat verici. Kaşıntılı reaksiyonlara sebep olabilir, kaşıntılar iyi huylu veya habis farklılıklar gösterebilir, reaksiyon, alınan dozla bağlantılı ve giderek artan türdedir, bazı kişiler buna daha duyarlı olabilir; cipsler, hazır şehriyeler ve bazı pastalarda kullanılır.Bebek ve küçük çocuklar korunmalıdır.Bazı ülkelerde Yasaklanmıştır.
E636* Maltol Tat verici.
E637* Etil Tat verici
E640* Glisin ve sodyum tuzu Tat verici.
TATLANDIRICILAR PARLATICILAR
Numara İsim Yorum
E900* Dimetil polisiloksan Köpük önleyici ve yüzey sırlama maddesi.Silikon bazlı
E901* Balmumu Yüzey sırlama maddesi. Bazen alerjik reaksiyonlara neden olabilir.
E903 Karnauba mumu Yüzey sırlama maddesi. Bazen alerjik reaksiyonlara neden olabilir
E904** Şellak Yüzey sırlama maddesi. Böceklerden elde edilir; bazen deri tahrişine neden olabilir.
E905* Parafinler Yüzey sırlama maddesi.hafif müshil, yağların ve yağda çözünen vitaminlerin emilimini yavaşlatabilir, barsak kanserine yol açabilir; tatlılarda, maya üretiminde, vitamin tabletlerinde, kurutulmuş meyve, şekerleme ve kolalı ürünlerde kullanılır
E913* Lanolin Yağlayıcı,parlatıcı madde..Koyun yününden elde edilir.
E920** L-Kıstein ve hidrokloridleri Un işleme ajanı. İnsan saçı, hayvan kılı ve tavuk tüyünden elde edilir
E921** L-Cystin bkz E920
E924 Potasyum bromat Un işleme ajanı.Büyük miktarlarda bulantı, kusma, diyare ve sancılara neden olabilir.
E925 Klorin Un işleme ajanı.Gıdaları tahrip eder, kanserojendir; bazen mikropları öldürmek için suya karıştırılır.
E926 Klorin dioksid bkz E925
E927 Azodikarbonamid Un işleme ajanı. Bazı ülkelerde yasaklandı.
E928 Benzol peroksid Un işleme ajanı. unun beyazlaması için kullanılır. Alerjik geçmişi olanlar sakınmalıdır.
E931 Azot Besinleri dondurma ve vakumlu paketlemede kullanılır.
E932 Azotoksit Besinleri dondurma ve vakumlu paketlemede kullanılır.
E950* Akesulfam potasyum (Acesulfame K) Tatlandırıcı; Sunett ismiyle anılır; fırınlanmış yiyecekler, dondurulmuş tatlılar, şekerlemeler, mandıra ürünleri, pastalar, farmasotik olarak ağız hijyeni ve son zamanlarda içeceklerde kullanılmaktadır; The Center for Science in the Public Interest (CSPI) yapay tatlandırıcılar aspartam, sakarin ve aksesülfam potasyumu en kötü 10 katkı listesine dahil etmiştir; bu üç tatlandırıcının da hayvanlarda kansere neden olduğu tespit edilmiştir Kanser riskini arttırabilir.
E951* Aspartam Suni tatlandırıcı, çok fazla yan etkisi var, bazıları aspartama karşı alerji duyar, bu insanlarda migren en önemli reaksiyondur.
E952 Sıklamik asid Suni tatlandırıcı. Migren,kanser ve diğer reaksiyonlara neden olduğu bilinir, fare testis ve embriyolarında yapılan testlerde hasara neden oldoğu tesbit edilmiştir.Birçok ülkede yasaklanmıştır.
E953 Isomalt şekersiz tatlandırıcı; gluco mannitol ve gluco sorbitol isimli iki disaccharide alkolün karışımıdır; sert şeker, şekersiz tatlandırıcı; gluco mannitol ve gluco sorbitol isimli iki disaccharide alkolün karışımıdır; sert şeker, bonbon, lolipop, gofret, öksürük hapı ve boğaz pastili gibi ürünlerde yıllardır kullanılmaktadır.
E954 Sakkarinler Suni tatlandırıcı, kanserojen olarak bilinen toluen'den elde edilir; 1977'de Amerika'da yasaklandı.
E955 Sukraloz Suni tatlandırıcı; dünyanın çeşitli bölgelerinde birkaç yıldır kullanılıyor.
E957 Taumatin Suni tatlandırıcı, ekmek ve meyvelerin tatlandırılmasında kullanılır
E965 Maltitol, glukos şurup Suni tatlandırıcı ve nem tutucu; gıda enzimleri ile ayrıştırılır; şekerleme, kurutulmuş meyve ve düşük enerjili gıdalarda kullanılır; yüksek konsantrasyonlarda müshil tesiri yapar.
E966** Laktitol Suni tatlandırıcı
E967 Ksilitol Suni tatlandırıcı, nem tutucu; ahududu, erik, kıvırcık ve hindibada bulunur, ticari amaçla kağıt hamurundan üretilir; farelerle yapılan testlerde böbrek taşı, idraryolu etkileri ve psikolojik huzursuzluklara neden olduğu tesbit edilmiştir; düşük enerjili gıdalar, tatlılar, dondurma ve reçellerde kullanılır
E999 Kuillara ekstrakt Köpük ajanı, emülgatör, doğal nemlendirici; sodada kullanılır.
E1100* Amilas Enzim.Küf mantarı veya domuz pankreasından elde edilir
E1200 Polidekstroz Suni tatlandırıcı.Glukozdan elde edilir.
E1201 Polivinilpirolidon, PVP Dağıtma ajanı, tablet kaplayıcı; suni tatlandırıcılarda kullanılır
E1202 Polivinilpolipirolidon, PVPP Berraklaştırma ajanı, renk stabilizörü
E1400-E1450 Nişastalar ve türevleri Tatlandırıcı,kıvam artırıcı.
E1505 Trietil asetat Nem tutucu ve çözücü.Vücutta kısmen alkole dönüşür
E1510** Etanol (Etil alkol) Çözücü. Alkol
E1517* E1518* Gliserol asetatlar Nem tutucu ve çözücü; Amerika'da taze meyveleri kaplamak için kullanılır
E1520 Propilen glikol Nem tutucu, nemlendirme ve dağıtma ajanı, petrol bazlı; krem merhem, kozmetik ve saç bakım ürünlerinde kullanılır; (damardan verildiğinde) öldürücü kalp krizleri görülmüştür, merkezi sinir sistemi depresyonu ve deri yanığı oluşabilir
• "kırmızı" E numaraları sağlık için tehlikeli katkıları gösterir.
• "** " işaretleri kesin hayvan (çoğunlukla domuz) kökenli katkıları gösterir.
• "*" Bitkisel veya hayvansal kökenli olabilir. Alkolle muamele edilmiş veya edilmemiş olabilir.Bu sebeple (şüpheli) kabul edilen katkıları gösterir.
NUMARASIZLAR
Albumina
Ambergrisa: balinadan elde edilir
Arachidonic acida: karaciğer, beyin veya hayvani beze ve yağlardan elde edilir
Aronia: aronia arbutifolia'dan elde edilir. tat arttırıcı olarak jöle, puding, unlu tatlılar, yoğurt, süt tatlıları krema, homojenize peynir, şekerleme, gevrek kekler, meyve kremaları, dondurma ve çabuk içeceklerde kullanılır
Aspartic: acida aspartamdan elde edilir (bkz E951)
Betainea yağdan elde edilir
Biotin: vitamin B kompleksinin uzantısı olan renksiz bir vitamin. özellikle maya, karaciğer ve yumurta sarısında bulunur. bilinen bir yan etkisi yok, araştırılıyor
Caffeine: doğal olarak çay, kola meyvesi ve kahvede görülen bir alkali. yüksek dozlarda zehirlidir. kalp çarpintisi, yüksek tansiyon, kusma, adale kasılması, bas ağrısı, diyare (ishal), sik idrara çıkma, su kaybı, uykusuzluk, mide krampı, el titremeleri ve seğirmelere sebep olabilir. müshil rolü oynar, ayrıca vücuttaki depolanmış kalsiyum miktarını azaltır. hafif yatıştırıcı olarak kullanılır
Casein: sütün gluten ile benzerlik gösteren moleküler yapıya sahip bir fosfoproteinidir. celiac hastaları korunmalıdır
Catalasea: sığır ciğerinden elde edilir
Cholesterina
Cinnamon: ağaç kabuğundan yapılan bir baharat. alerjik olabilir
Citrus Red (No 2): hayvanlarda kansere neden olmuştur. portakal kabuklarının boyanmasında kullanılır
Clove Bud Oil: karanfil tomurcuğundan (syzygium atmaticum) damitilan naturel yağ. alerjik olabilir
Civeta: kediden elde edilir
Colin bitartratea: hayvani doku
Collagena
Enzymea
Erythritola: mısır nişaştasından alınan bir seker (dextrose) ile başlayan bir mayalama süreci ile üretilir, dana midesinden de elde edilir. içecekler ve şekerleme ürünlerinde tatlandırıcı olarak kullanılır
Ethyl Vanillin: yapay vanilya kokulandırıcı, aslından 3 1/2 kez daha güçlü ve ucuz, bu da neden üreticilerin hafif içecekler, dondurma ve fırınlanmış ürünlerde bu maddeyi kullandıklarını açıklıyor. genel olarak güvenli kabul edilir
Evans Blue: CI Direct Blue 53 deri yangısı
FD&C Green (No:3): Fast Green mesane tümörüne neden olur
FD&C Red (No:102): New Coccine alerjen. gıdalarda kullanımına izin verilmez
FD&C Yellow (No:11): deri yangısı
Fructose: bu karbohidrat saf seker (monosaccharide) doğal olarak balda ve taze sebzelerde bulunur. fırıncilar onu kek, ekmek ve kurabiyeleri esmerleştirmek için kullanırlar
Gentian Violet: CI Basic Violet No:3 deri yangısı
Glucuronolactone: Glucuronic acida doğal olarak vücutta meydana gelen bir maddedir, karaciğerde glucose'dan yapılır, metabolizmanin uyarilmasina ve böylece vücuttan zehirlerin atılmasına yardim eder. ayrıca bitkilerde (baslıca reçinelerde) bulunur ve ayrıca tüm hayvanlarda lif ve bağlantı dokularının önemli bir unsurudur
Glycerides: yağ komponentleridir. stabilize sosis ve sucuk, domuz yağı, bitkisel yağlar, margarin ve hamur yağında kullanılır, en yaygın olanı (FDA* kati sınırlar empoze etse de) "monoglicerid sitrat"tir
Glycogena
Gliadin: buğday, ana maddesidir. ekmek, pasta, kek, kurabiye ve bir çok fırınlanmış üründe. şehriye ve makarnada ana katkıdır. celiac hastaları korunmalıdır
Guaiacol: kimyasal ürünlerde balgam sökücü olarak kullanılır
Hormonea
Hydrolyzed Vegetable Protein: (HVP) tahıl gluteni. gluten, monocotyledoneae (monocots) cinsinin alt kategorisi olan bitkilerde bulunan proteindir. bu bitkiler buğday, yulaf, arpa ve çavdarın da içinde bulundugu tahıl familyasinin elemanidirlar (türevleri malt, nişasta, hidrolize bitki proteinleri, tekstürize bitki proteinleri, sirke, alkol ve tatlandırıcılardir). celiac hastaları korunmalıdır, celiac hastalığı (celiac sprue veya gluten-sensitive enteropathy) ince bağırsak mukozasındaki bir hassasiyetin sebep olmasıyla besinlerin kötü emilimi seklinde ortaya çikan kronik bir hastalıktır. paketlenmiş hazır gıdalar, gıda türevleri ve konserve ürünlerde, ayrıca ilaç hazırlama ve özellikle vitamin ve mineral ilavelerinde kullanılır
Hydrolyzed Plant Protein: (HPP) HVP ile ayni
Keratina: saç ve tüyden elde edilir
Lipid, Lipoida
Lysine-La
Lysine-DLa: erythritol ile benzer madde
Maltodextrin: Mdltrin doğal, kompleks bir karbohidrattir, (dextrose, fructose, sucrose gibi) temel seker degildir. patates veya mışır nişastaşından elde edilebilir. tatlı, meşrubat, bira, dondurma, konserve, süt tozu, kek, bisküvi ve ekmek gibi ürünler için gıda endüstrisinde. ayrıca ilaç, tekstil, matbaacılık ve boyacilik, kagit yapimi, petrol sondaj sektöründe de kullanılır. genel olarak güvenli sayılır
Menthol: özellikle nane yağında bulunan kristal alkol, keskin koku ve serinletici özelliğe sahiptir. alerjik olabilir
Methioninea: proteinden elde edilir
Neutral: Red deri yangısı
Nucleic: acida hücrelerden elde edilir
Oleamine: Oleic acida
Renneta: dana midesinden elde edilen peynir mayası
Oxysterina
Palmitic acida
Panthenola
Pepsina
Phenylalanine: Phenylanine temel amino asit. vücut onu bazı hormonlar (epinephrine, norepinephrine, thyroxine, cholecystokinin) ve melanin'i, (esmer deri pigmenti) üretmek için kullanir. cholecystokinin istah azalmasina yol açar (bu, biçimli bir vücut veya sabit kilo olusturmak için faydali olabilir). phenylalanine'in agri azaltici etkisi, atletik insanlarda kuvvetli egzersizlerin yol açtigi adale, bag, eklem ve kiris agriları, kizarma ve kasilmaların giderilmesi için kullanılabilir
Phenylephrine: burun tıkanıklığıni gideren dekonjestan. eczacılıkta kullanılır. yan etkileri bulantı, mide rahatsizligi, istah kaybi, asabiye, huzursuzluk, bas dönmesi, bas ağrısı, gögüs ağrısı, çarpinti, bunalim, korku, zor veya agrili idrar atisi ve uykusuzluktur
Phospholipida: peynir mayası
Polypeptidesa
Progesteronea
Salicylate salisilik: asit tuzu. şekerleme, pasta ve hafif içeceklerde kullanılır
Quinine dihydrochloride: Quinine sulfate cinchona ağacınin kabuğundan çikarilan zehirli alkaloid. tatlandırıcı olarak sodali meşrubatlarda (öncelikle limon ve tonik) ve malarıa hastalığının tedavisinde kullanılır. yan etkileri bas ağrısı, bulantı, kulak çinlamasi ve bulanik görmedir. FDA* kullanilabilecek miktari sinirlamıştir
Taurine: temel olmayan amino asit. methionine ve cysteine amino asitlerinin sentezi ile karaciğerde üretilir, B6 vitamini sürece yardim eder. insülin aktivitesi üzerinde etki yapabileceginden, diabetik ve hipoglisemik hastalar tibbi gözetim altinda kullanmalıdır. aşırı tüketim diyare ve peptik ülsere yol açabilir
Thiamine: B1 vitamini kaynagi. enerji metabolizmasinda bir koenzim olarak çalışır, istahi, beslenme ve sinir sistemlerini destekler. yüksek dozlardaki yan etkileri bas ağrısı, asabiye, nabız artisi, titreme ve zafiyettir
Thimerosal: civa içeren çok etkili bir koruyucu. FDA* 30dan fazla lisansli asi ve biyolojik ürünlerde kullanildigini tahmin etmektedir. civa zamanla vücuttan atilir. sinir sistemi civanin bütün formlarına karşı çok duyarlidir, yüksek seviyede metalik, inorganik veya organik civaya maruz kalma, beyin, böbrekler ve cenin gelismesinde kalici hasara yol açabilir, beyindeki fonsiyonunun etkisi asabiye, ürkeklik, titreme, görme veya duyma degisikligi ve hafiza problemleri ile sonuçlanabilir
Torula: kagit yapimindaki hamurlama esnasinda yan ürün olarak agaç sekerinden elde edilen yüksek protein. S tipi, bebe mamaları ve zahirelerde, F tipi, sigir, balık ve tavukların besinlerinde kullanılır. saman nezlesi ve astım açisindan alerjendir
zinc: insanlar için temel eleman. doğal olarak et (özellikle karaciğer), balık (özellikle kabuklular), mercimek, lifli yeşil sebzeler, tüm tahıllar (buğday dahil), bira mayası, peynir, süt, fındık, ayçiçeği ve susamda görülür. zehirli dozları kusma, diyare (ishal), huzursuzluk, mide rahatsızlığı, bağışıklık ve kansızlığa. Aşırı dozları HDL ("iyi") kolesterol seviyesini düşürüp kalp hastalığı riskini arttırabilir
Alıntıdır:
http://www.kekevi.com http://www.muslimconsumergroup.com HACSG (Hiperaktif çocukları destekleme grubu)
